معرفی گرایش روانشناسی کودکان استثنایی
گرایش روانشناسی کودکان استثنائی
روانشناسی کودکان استثنائی یکی از شناختهشدهترین گرایشهای روانشناسی است. طبق آمار و دادهها حدود 10 الی 15 درصد کودکان سنین مدرسه را کودکان استثنائی تشکیل میدهند. و باتوجه نیاز ویژه این کودکان در تعلیم و تربیت، لازم است متخصصانی با چنین تخصصی پرورش یابند. هدف چنین درسی شناخت ویژگیها، سببشناسی، پیشگیری از معلولیتها و روشهای موثر آموزش و توانبخشی کوذکان استثنائی است. این رشته در سه مقطع کارشناسی، ارشد و دکتری ارائه میگردد.
دانشجویان گرایش روانشناسی کودکان استثنائی آموزش در زمینههای ارزیابی و تشخیص، آموزش و توانبخشی کودکان استثنائی میبینند. اگر تمایل دارید که بیشتر با این رشته آشنا شوید و یا قصد تحصیل در این رشته دارید با ما همراه باشید.
تحصیل در گرایش روانشناسی کودکان استثنائی
همانطور که گفته شد این رشته در سه مقطع کارشناسی، ارشد و دکتری در کشور ارائه میشود. ورود به این رشته در مقطع کارشناسی از سه رشتهی تجربی، ریاضی و انسانی امکانپذیر است. در مقطع ارشد هم ورود به این رشته از طریق آزمون وزارت علوم است.
براساس دفترچه انتخاب رشته 1400، این رشته در دانشگاههای زیر ارائه میشود:
- دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی تهران
- دانشگاه فردوسی مشهد
- دانشگاه گیلان – رشت
- دانشگاه محقق اردبیلی
- دانشگاه پیامنور اردبیل
- دانشگاه اصفهان
- دانشگاه تهران
- دانشگاه شهید مدنی آذربایجان – تبریز
- دانشگاه شیراز
- دانشگاه علامه طباطبایی
ضرایب کنکور کارشناسی ارشد برای گرایش روانشناسی کودکان استثنایی
همانطور که گفته شد مسیر ورود به این رشته از وزارت علوم میگذرد و باید در کنکور وزارت علوم شرکت کنید. ضرایب دروس کنکور روانشناسی برای این رشته بدین صورت میباشد:
نام درس | ضریب |
روانشناسی مرضی و کودکان استثنائی | 3 |
آموزش پرورش کودکان استثنائی | 3 |
متون روانشناسی به زبان انگلیسی | 2 |
آمار و روش تحقیق | 2 |
روانشناسی رشد | 2 |
روانشناسی عمومی | 2 |
روانسنجی | 2 |
روانشناسی تربیتی | 2 |
منابع وزارت علوم به طور مشخص اعلام نمیشود اما منابع پیشنهادی در مقاله مربوط به روانشناسی عمومی بیان شده است. برای درس روانشناسی تربیتی هم منابع پیشنهادی شامل روانشناسی آموزش و یادگیری تألیف دکتر اسماعیل بیابانگرد و کتاب روانشناسی پرورشی نوین تألیف دکتر علی اکبر سیف میباشد.
واحدهای درسی گرایش روانشناسی کودکان استثنایی
واحدهای درسی شامل 6 واحد دروس پایه، 14 واحد درس اصلی، 18 واحد دروس تخصصی و 10 واحد هم اختیاری. چنانچه درسی پیشنیاز واحدی بود که ارائه نمیشد، میتوان آن را با هماهنگی گروه آموزشی با یکی از دروس اختیاری جایگزین شود.
برخی از دروس این رشته عبارتند از:
-
فرایندهای تحول روانی
سرفصلهای این درس شامل مواردی مانند نظریههای روانشناسی ژنتیک عوامل تعیی کننده تحول، فرایند تقلید، بازی احول روانی اجتماعی و فرایند جامعهخواهی و … میباشد.
-
اصول ژنتیک و مشاوره ژنتیکی
هدف این درس بیانی در مورد کلیات اصول توارث، علل ژنتیکی عقبماندگی ذهنی، مطالعه عقبماندگیها و تشخیص آنها و مشاوره ژنتیکی میباشد.
-
مبانی نظری و کاربردی آزمونهای روانی 1 و 2
هدف این درس آشنایی دقیق با مفهوم سنجش و اندازهگیری و مبانی نظری آن و آزمونها در زمینههای مختلف میباشد.
-
روانشناس بالینی کودک
هدف این درس آشنایی نظری و عمل با فرایند اقداماتی که در راه تدوین تشخیص روانی به عمل میاید و آشنایی با زمینه اقدامات درمانی ازحد بازپروریهای تربیتی تا رواندرمانگری میباشد.
-
بازپروری تکلمی و اکتسابهای آموزشگاهی
آشنایی با روند رشد تکلمی در کودکان عادی و مشکلات تکلمی و تشخیص علل اختلالات تکلمی و کسب مهارت روشهای ترمیم و بازپروری مشکلات تکلمی از جمله اهداف این درس است.
-
هوش و عقبماندگی ذهنی
هدف این درس آشنایی دقیق با فرآیند شناختی هوش و نظریههای اساسی در این زمنیه، آشنایی با امکانات هوش مصنوعی، آشنائی با جلوههای مختلف تحول هوش میباشد.
-
روش تهیه و تنظیم مواد و برنامهریزیهای درسی
اصول آموزش و پرورش کودکان عقبمانده ذهنی، مراحل آموزشی و شرایط یادگیری در عقبماندگان ذهنی از جمله سرفصلهای این واحد درسی است.
-
بازپروری شغلی و حرفهای
هدف این درس آشنا ساختن دانشجویان با حرف و مشاغل مناسبی که در جامعه وجود دارد و افراد معلول به ویژه عقبماندگان ذهنی میتوانند با توجه به توان ذهنی و استعداد و تواناییهای شغلی و حرفهایشان آنها را کسب کنند.
گرایش روانشناسی و آموزش کودکان استثنائی در مقطع دکتری
دوره دکتری روانشناسی و آموزش کودکان استثنائی شامل مجموعهای از دروس و فعالیتهای آموزشی، پژوهشی و کارورزی است. طول دوره آموزشی حداکثر 5 سال و نیم میباشد که در دو مرحله آموزشی و پژوهشی تقسیم میشود و با دفاع از رساله دکتری پایان مییابد. واحدهای درسی در مقطع دکتری شامل 36 واحد میباشد.
موقعیت شغلی دانشاموختگان این رشته جدا از فرصتهای پژوهشی و آموزشی مانند تدریس در دانشگاه، هر موقعیت که با این کودکان کار دارند وجود دارد. به عنوان درمانگر، مربی در مدارس، مهدکودکها، بهزیستی و …